به نوزادانی که زودتر از ۳۷ هفتگی زمان بارداری متولد شده اند، نارس گفته میشود. رشد نوزادان نارس در ابتدا به دلیل اینکه هنوز در حال توسعه اندامها و سیستمهای بدن خود هستند، آهستهتر از نوزادان کامل است. اما با گذشت زمان، رشد آنها سرعت مییابد و تا سن دو سالگی، بیشتر نوزادان نارس به طور کامل رشد میکنند و با نوزادان کامل هماندازه میشوند.
بنابراین برای کودکانی که زودتر از موعد به دنیا آمدهاند، تا سن دو سالگی از «سن اصلاحشده» برای رسم نمودار رشد استفاده میشود تا مقایسه دقیقتر و منصفانهتری از روند رشد آنها صورت گیرد.
محاسبه سن اصلاحشده برای نوزادان نارس
برای اینکه بتوان رشد یک نوزاد نارس را به درستی با نمودارها سنجید، ابتدا باید سن او را بر اساس زمان مورد انتظار تولدش (۴۰ هفتگی) اصلاح کنیم. این کار به ما یک مقایسه دقیقتر میدهد.
فرمول محاسبه سن اصلاحشده:
ابتدا محاسبه هفتههای نارسی:
۴۰ – سن بارداری در زمان تولد (به هفته) = تعداد هفتههای نارسی
سپس محاسبه سن اصلاحشده:
(تعداد هفتههای نارسی ÷ ۴) – سن تقویمی (به ماه) = سن اصلاحشده (به ماه)
احتمال تاخیر در رشد و بروز مشکلات پزشکی برای نوزادان نارس بیشتر از سایر نوزادان است؛ بنابراین به مراقبت و ارزیابیهای بیشتر و دقیقتری نیاز دارند.
برای دریافت نمودار باکیفیت بر روی اینجا کلیک کنید تا فایل pdf را دانلود کنید.
تولد نارس یکی از عوامل محیطی پیش از تولد است که میتواند بر رشد تأثیر بگذارد. برای آشنایی بیشتر با این عوامل، به بخش «ریشهها و عوامل موثر بر اختلالات تکاملی» مراجعه کنید.
سوالات متداول
۱. چرا برای نوزادان نارس از نمودار رشد متفاوتی استفاده میشود؟
زیرا رشد آنها در ابتدا آهستهتر از نوزادان کامل است. برای داشتن یک مقایسه دقیق و منصفانه، از نمودارهای مخصوص و مفهوم «سن اصلاحشده» برای آنها استفاده میشود.
۲. «سن اصلاحشده» چیست؟
سنی است که بر اساس تاریخ مورد انتظار تولد نوزاد (۴۰ هفتگی) محاسبه میشود، نه تاریخ تولد واقعی او. این کار به مقایسه دقیقتر رشد او با همسالانش کمک میکند.
۳. تا چه زمانی باید از سن اصلاحشده برای پایش رشد استفاده کرد؟
معمولاً تا سن دو سالگی. پس از آن، اکثر نوزادان نارس از نظر رشدی به همسالان خود میرسند و میتوان از نمودارهای استاندارد برای آنها استفاده کرد.
۴. آیا تولد نارس یک عامل خطر برای تأخیر در رشد محسوب میشود؟
بله، نوزادان نارس به دلیل اینکه دورهی کامل رشد داخل رحمی را طی نکردهاند، بیشتر در معرض خطر تأخیر در رشد و بروز مشکلات پزشکی هستند و نیازمند مراقبتهای دقیقتری میباشند.
۵. چگونه سن اصلاحشده را محاسبه کنیم؟
ابتدا با کم کردن سن بارداری زمان تولد از عدد ۴۰، تعداد هفتههای نارسی را به دست آورید. سپس این عدد را بر ۴ تقسیم کرده و حاصل را از سن تقویمی کودک (به ماه) کم کنید.