معرفی
کودک در تلفظ صحیح صداها و کلمات مشکل دارد، به طوری که گفتار او برای دیگران نامفهوم است. این مشکل ناشی از ضعف عضلانی (مانند فلج مغزی) نیست.
نشانه‌های کلیدی
حذف کردن صداها (مثلاً گفتن «آ» به جای «آب»)، جایگزین کردن صداها (گفتن «تیتاب» به جای «کتاب»)، یا تغییر دادن شکل صداها.
درمان و توانبخشی
گفتاردرمانی با تمرکز بر آموزش نحوه‌ی صحیح قرارگیری زبان و لب‌ها برای تولید هر صدا، به بهبود وضوح گفتار کودک کمک می‌کند.
سوالات متداول
۱. آیا اختلال صدای گفتار همان «نوک زبانی حرف زدن» است؟
خیر لزوماً. در حالی که تلفظ اشتباه برخی صداها می‌تواند بخشی از آن باشد، این اختلال به یک الگوی پایدار از خطاها در تولید صدا اشاره دارد که باعث نامفهوم شدن گفتار می‌شود و فراتر از مشکلات تلفظی ساده است.
۲. تفاوت این اختلال با اختلال زبان چیست؟
اختلال صدای گفتار به مشکل در جنبه فیزیکی تولید صداها (تلفظ) مربوط است، در حالی که اختلال زبان به مشکل در سیستم ذهنی کلمات و جملات (مانند دایره لغات محدود یا مشکل در جمله‌سازی) اشاره دارد.
۳. هسته اصلی درمان این اختلال چیست؟
هسته اصلی درمان، گفتاردرمانی است. درمانگر به صورت مستقیم بر روی آموزش نحوه صحیح قرارگیری اندام‌های گفتاری (زبان، لب‌ها، فک) برای تولید صداهای مشکل‌دار کار می‌کند.
۴. آیا این مشکل با افزایش سن خود به خود برطرف می‌شود؟
برخی خطاهای تلفظی در سنین پایین طبیعی هستند، اما اگر این خطاها پایدار بوده و باعث نامفهوم شدن گفتار شوند، معمولاً خود به خود برطرف نشده و نیازمند مداخله تخصصی گفتاردرمانی هستند.
۵. چگونه می‌توانم در خانه به فرزندم کمک کنم؟
بهترین راه، «مدل‌سازی» صحیح کلمات بدون تصحیح مستقیم است. اگر کودک کلمه‌ای را اشتباه گفت، شما شکل صحیح آن را در قالب یک جمله مثبت تکرار کنید. از درمانگر خود بخواهید بازی‌ها و تمرینات مشخصی را برای خانه به شما آموزش دهد.
اطلاعات مندرج در این صفحه صرفاً برای افزایش آگاهی شماست و هرگز نباید جایگزین مشاوره، تشخیص و درمان توسط پزشک متخصص یا تیم توانبخشی فرزند شما شود. این یک ابزار کمکی برای درک بهتر است، نه یک منبع درمانی.