توجه بسیار مهم
اگر والدین کودکی با توانایی های متفاوت هستید، لطفاً قبل از مطالعه این بخش، ابتدا مقدمه اصلی راهنمای بازی و تعامل را مطالعه فرمایید تا با نگاهی هوشمندانه و امیدبخش از این ایدهها استفاده کنید.
راهنمای تقویت مهارتهای حرکتی
- استادِ نشستن: او اکنون میتواند بدون کمک بنشیند و در حالت نشسته، با دستانش بازی کند. اسباببازیها را در اطرافش قرار دهید تا برای رسیدن به آنها، بچرخد و تعادلش را به چالش بکشد.
- شروع حرکت: ممکن است شروع به خزیدن روی شکم (مانند سربازها) یا تلاش برای قرار گرفتن در حالت چهار دستوپا کند. با قرار دادن اسباببازی مورد علاقهاش کمی دورتر، او را به حرکت تشویق کنید.
- بازی با دو دست: به او اسباببازیهایی بدهید که بتواند همزمان در هر دستش یکی از آنها را نگه دارد. سپس او را تشویق کنید تا آنها را به هم بکوبد و صدا تولید کند.
- کشف با انگشتان: او اکنون از انگشت اشارهاش برای کاوش استفاده میکند. اسباببازیهایی ایمن با دکمهها یا سوراخهای کوچک در اختیارش بگذارید.
- تمرین ایستادن: او را در حالت ایستاده نگه دارید تا شروع به بالا و پایین پریدن کند.
راهنمای تقویت مهارتهای حسی
- کشف بافتهای غذایی جدید: به او اجازه دهید تا بافتهای مختلف غذا (مانند ماست غلیظ، پوره سیبزمینی یا تکههای نرم میوه) را با دستانش لمس کرده و کشف کند.
- بازی «پیدا کردن اسباببازی»: یک اسباببازی را به طور ناقص زیر یک پتو پنهان کنید (به طوری که بخشی از آن مشخص باشد) و از او بپرسید «کو؟» تا برای پیدا کردن آن تلاش کند.
- تجربه حس تعادل: او را به آرامی روی پاهای خود بنشانید و به آرامی به جلو و عقب یا طرفین حرکت دهید (مانند یک قایق). این بازی به تقویت سیستم تعادلی او کمک میکند.
- بازی با آب: در حین حمام کردن، از اسباببازیهای آبپاش یا فنجانهای کوچک برای بازی استفاده کنید و اجازه دهید پاشیدن آب را تجربه کند.
- کاوش در طبیعت: او را به پارک ببرید و اجازه دهید حس چمن، برگهای خشک شده یا شن را زیر دستان و پاهایش تجربه کند (همیشه با نظارت کامل).
راهنمای تقویت مهارتهای زبان و ارتباط
- واکنش به کلمات آشنا: او اکنون به کلمات پرتکرار مانند «نه»، «بای بای» یا نام اعضای خانواده واکنش نشان میدهد. از این کلمات در گفتگوهای روزمره به طور مکرر استفاده کنید.
- درک لحن صدا: با لحنهای مختلف (شاد، متعجب، آرام، جدی) با او صحبت کنید. به او نشان دهید که چگونه لحن صدای شما، معنای کلمات را تغییر میدهد.
- تشویق به هجاگویی متنوع: به هجاهای متنوعی که تولید میکند (مانند «با-دا-گا») با هیجان پاسخ دهید و سعی کنید همانها را تکرار کنید.
- خواندن کتاب با اشاره: در حین خواندن کتابهای تصویری، با انگشت خود به تصاویر اشاره کنید و همزمان نام آنها را بگویید. سپس دست او را گرفته و با انگشت او به همان تصویر اشاره کنید.
- بازی با صداهای محیط: وقتی صدای تلفن، زنگ در یا پرندهای را میشنوید، با هیجان به آن اشاره کرده و بگویید: «صدا رو شنیدی؟ این صدای تلفنه!».
راهنمای تقویت مهارتهای اجتماعی و عاطفی
- بازی با دیگران: او اکنون از بازی کردن با شما و سایر اعضای خانواده لذت بیشتری میبرد. بازیهای تعاملی سادهای مانند «دست دستی» را با او انجام دهید.
- پاسخ به احساسات دیگران: وقتی میخندید، او نیز میخندد و وقتی چهرهی ناراحتی به خود میگیرید، ممکن است نگران شود. این اولین قدمها در مسیر رشد همدلی است.
- اضطراب غریبهها: ممکن است در حضور افراد ناآشنا احساس خجالت یا ترس کند. به این احساس او احترام بگذارید و به او زمان بدهید تا به تدریج با چهرههای جدید آشنا شود.
- کشف علت و معلول: به او اسباببازیهایی بدهید که رابطهی علت و معلولی سادهای دارند. (مثلاً: «اگه این دکمه رو فشار بدم، این چراغ روشن میشه»).
- بازی «قایمموشک با اشیاء»: یک اسباببازی را زیر یک پتو پنهان کنید و از او بخواهید آن را پیدا کند. این بازی به تقویت حافظه و درک بقای شیء در او کمک میکند.